-6 °С
Болытлы
Барлык яңалыклар
Якташларыбыз
10 ноябрь 2020, 13:30
Күңел – яшь чактагы кебек
Күренекле якташыбыз әдәбиятчы Равил Шаммаска 9 ноябрьдә 90 яшь тула. Миңа аның белән 1972 елның мартында очрашырга туры килде. Редакция район гәзитенең 40 еллыгын билгели иде. Әлеге сәбәп буенча, ул вакытта ук республикада билгеле булган шагыйрь һәм журналист, якташыбыз Равил Шаммас (Шаммасов) та кайтты.Ул Хәлекәй авылында туып-үскән. Стәрлетамак педагогия институтын тәмамлаган. Зилаер районының Сабыр җиде еллык мәктәбендә укытучы булып эшләгән. Дүрт елдан үзебезнең районга кайткан. Аннары Уфага күченгән.Ул чагында 1972 елда ул коллектив әгъзалары белән җылы аралашты. Безнең эшләр белән кызыксынды. Үзенең кайбер хатирәләре белән дә уртаклашты.
Аның юлбашы турындагы хатирәләре менә шундый.
1962 елда Равил Сәхиулла улы “Кызыл таң” республика гәзитенә эшкә күчә. Аның кискен иҗади күтәрелеше шунда башлана. 1967 елда беренче “Таң елмаюы” исемле китабы дөнья күрә. Бу китап аның шигъриятен яратучыларда һәм хәтта абруйлы әдәбиятчыларда зур тәэссоратлар тудыра. Таланты ачыла бара. 1972-1982 елларда Равил Сәхиулла улы – Башкортстан китап нәшрияты мөхәррире. СССР Язучылар берлеге әгъзасы итеп алына. Аннары “Һәнәк” журналында, республиканың Дөньяны яклау комитетында, Башкортстан Язучылар берлеге аппаратында эшли. Аңа “Башкортстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре” исеме бирелә.
Якташыбызның иҗаты яңа биеклекләргә күтәрелә. Башкортстан китап нәшрияты аның 17 китабын (шигъри җыентыклар, шулай ук ике повестен) бастырып чыгара. Тиражлары – дистә меңләгән данәләр. Бу нәрсә турында сөйли? Шулкадәрле зур тираж әлеге әсәрләрнең зур иҗтимагый әһәмияткә ия булуын дәлилли. Аның шигырьләре белорусс, украин, каракалпак, марий телләренә тәрҗемә ителгән. Шулай итеп, якташыбыз республикадан читтә дә танылу ала. Ә ул үзе кайбер башка халыклар шагыйрьләре шигырьләрен башкортчага тәрҗемә итә.
Равил Сәхиулла улының шигъри осталыгы, аның әсәрләре тудырган хисләр турында күп язарга мөмкин булыр иде. Әмма бөек Мостай Кәримнең фәһемле сүзләрен әйтеп үтү белән чикләник: “Равил Шаммасның әдәби сүзе бик көчле, күңелләргә үтеп керүчән”.
Һичшиксез, Равил Шаммас – күренекле якташларыбыз исәбендә.
Мансур ГЫЙЗЗӘТУЛЛИН.
***
Авылдан бит тамырыбыз
Я мактыйлар, я хурлыйлар,
Авыл да авыл, диләр.
Безне үстерде сукыр шәмле,
Чыра яктырткан өйләр.
Сукыр шәмнәр һәм чыралар
Булган бит инде күптән.
Электрлы, газлы мичле –
Бары да бүген бүтән.
Ә шулай да яшьләр китә,
Янәсе, кала көтә.
Маллар карау, җир эшкәртү
Инде җилеккә җитә.
Җилекләргә җитми торсын.
Әйтә эштән куркканнар.
«Ник туган»га әверелгәннәр,
Тамырыннан купканнар.
Эш сөймәс түгел кала да,
Күтәртә белә йөген.
Кайберәүләр үкенешеп,
Сагына авыл өен.
Акыллысы кабат кайта,
Йортын зурайта сала.
«Типтереп дөнъя көтәм, – ди. –
Синнән китәм, хуш, кала!»
Авыл яши, матурлана.
Авылдан бит тамырыбыз.
Гомер буе без үзебез
Аңа тугры калырбыз.
Гомер елгамның яры
Исләремә төшкән саен
Авылым Хәлекәем,
Күз алдыма килеп баса
Әтием-әнекәем.
Оек-чабата кия салып,
Таңнан ашыгулары.
Колхоз, диеп, басу, диеп,
Эш, диеп янулары.
Чалгы-уракларын алып,
Парлашып барулары.
Эш киемендә дә чибәр,
Яшь булып калулары.
Тату Рауза-Сәхи, диеп,
Күршеләрнең зурлавы.
Җидебезгә акыл биреп,
Юлыбызны нурлавы.
Сикебездә әтиемнең
Тальян уйнатулары.
Аңа сокланып, әнкәйнең
Матур елмаюлары.
Сагындырып искә төшә,
Гел әйди мине ары
Әткәм-әнкәм, Хәлекәем –
Гомер елгамның яры.
Бер оядан чыктык
Стәрлебаш мәктәбе коллективына арныйм
Бер ояда үскән кошлар сыман
Бергә алдык тәүге белемне.
Киләчәкке гомер язмышлары
Төрле икән, телем-телемле.
Берәүләргә тиде олы телем –
Түрә баскычларын үрләде.
Икенчебез илгә иген игә,
Батыра биреп авыр төрәнне.
Мөгаллимгә тиде үз өлеше,
Киләчәк кешене һаман әзерли.
Ялкаулар да булды, алар шулай:
«Без әзергә һаман хәзер», – ди.
Миңа да бит тиде үз өлешем –
Атлап киттем Тукай юлыннан.
Шигырь язам, башка күп һөнәрләр
Килми, беләм, минем кулымнан.
Юллар да бит төрле. Берәүебез
Очып бара, әнә, һавадан.
Икенчебез илгә алтын эзләп,
Тау-таш сукмакларын сайлаган.
Кичкәннәре булды диңгез, океан,
Кайберсенең килә хәбәре.
Илнең йөген алар иңгә салган,
Кулларыннан килгән кадәрле.
Ә мин инде бер аксакал булып,
Әкрен генә җирдән атлыймын.
Һәммасен дә өзелеп сагынамын,
Төс-башларын җанда саклыймын.
Тәүләп канат алган оябызны
Онытасым юк гомер буена.
Ул һәрвакыт миңә көч-дәрт бирде,
Ялкын өрде шигъри уема.
Равил Шаммас.
Фото: https://kiziltan.rbsmi.ru/
Читайте нас:
© 2020-2024 Сайт издания "Стәрлебаш чишмәләре"
Газета зарегистрирована (ПИ №ТУ 02-01461 от 05.10.2015 г.) в Управлении Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан.
УЧРЕДИТЕЛИ: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан, Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан».
Телефон
8 (34739) 22356
Электрон почта
Адресы
453830, Республика Башкортостан, c. Стерлибашево,ул. Карла Маркса, 102.
Реклама хезмәте
8 (34739) 22354
Редакция
8 (34739) 22353
Кабул итү бүлмәсе
8 (34739) 22353
Хезмәттәшлек
8 (34739) 22378
Кадрлар бүлеге
8 (34739) 22354