Вермикулит — мул уңыш алуда зур ярдәм

"Вермикулит — җиңел, таралып торучан, аксыл төстәге, микрокүзәнәкле, көпшәк структуралы гидрослюдалар төркеменә керүче табигый минерал ул. Аның тәңкәләре 1 мил­­лиметрдан 10га кадәр зурлыкта була. Ул агулы түгел, составында авыр металлар юк, экологик яктан чиста санала. Череп таркалмый. Җылылыкны әйбәт саклый, дымны күп итеп үзенә сеңдереп, үсемлекләрнең тамырларына аз-азлап биреп баруы ягыннан отышлы. Үз авырлыгына караганда биш мәртәбә зуррак кү­ләмдә су йота ала. Аны юкка гына «мул уңышның юлдашы» дип атамаганнар шул. Дымлы җылы урын­да орлыклар бик тиз шыта, вермикулит аларга кирәк кадәр генә дымын биреп бара, җылыта да, гөмбәчек чиреннән дә саклый. Вермикулит катнаштырылган туфракта дым-һава йөреше әйбәт булганга күрә, нәни үс­ентеләр чагыштырмача тизрәк тишелеп чыга. Бик әйбәт тернәкләнеп китә­ләр. Тамыры тармаклы, сабагы нык үсемлекнең мул уңыш бирәчәге көн кебек ачык. Орлыкларны бүрт­тергән чакта 1 миллиметрлы минерал куллану яхшы. Лотокларга чәч­кәндә эре­рәге — 2-3 миллиметрлысын файдаланыла. Бакчадагы түтәлләргә күчергәндә минералларның тагын да эре­ләрен оя эчләренә сибеп калдыралар. Вермикулит кул­ланган төпләрдәге томат, борыч, баклажан, кыярларның сабаклары юанрак, яфраклары эре­рәк, уңышлары мулрак була. Кәбестә кәл­­шәләрен караяктан бик әйбәт саклый ул. Туф­ракны көпшәкләндерү, һәр­вакыт дымлы итеп тоту өчен кулай. Борычның төбендәге туфрагы һаман беркадәр дымлы тормаса, чәчәкләре коела, җим­шәннәре начар үсә, аннан юньле-башлы уңыш үстереп алам димә. Суны еш, аз-азлап сибүе бик мә­шә­катьле эш. Бакчасына атнага бер генә мәртәбә килә алучыларга вермикулит куллану аеруча мө­һим. Яхшылап сугарып калдыргач, вермикулит шарчыклары үзләренә сеңдергән артык суны үсемлекләргә атна дәвамында өлешләп биреп баралар. Вермикулит көннәр кызуга киткәч тә файда китерә. Ул тамырлар янәшәсендәге туфракны кирәгеннән артык кызу­дан саклый. Һава температурасы бик еш алмашынып торганда да үсемлекләргә ярдәмгә килә. Кышын тәрәзә тө­бендә үсеп утыручы нәни кәлшәләргә бер дә җиңел түгел. Тәрә­зә төпләре шактый ук салкын, бүлмәдәге һава коры, көндез җылымса булса, төнлә салкыная. Ә нәни үсенте өчен һәр үзгәреш авыр сынау бит. Вермикулитлы туфрак аның тамырларын зур тетрәнү кичерүдән сакларга ярдәм итә: дымландыра, җылыта, кирәк булса, беркадәр суыта да ала. Ни дисәң дә, таби­гый минерал зарарлы химия түгел инде.

Вермикулит суны гына түгел, без сипкән ашламалардан кергән туклыклы матдәләрне дә үзенә сеңдерә һәм аны үсемлек кабул итә алырлык микъдарда гына акрынлап тамырларга биреп бара. Шунлыктан, яшелчәләр кинәнеп үсә, чөнки алар ачыкмый да, сусамый да” - дип сйли кырык өч еллык стажлы уңган-булган һәвәскәр бакчачы.

Чыганак: http://www.tatyash.ru/

Фото http://www.tatyash.ru/